
អ្នកជំនាញនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាកត់សម្គាល់ឃើញថា ថៃតែងតែគឃ្លើនរំលោភបំពានមកលើកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រទេសក្បែរខាងខ្លួន តាមរយៈក្រុមយោធាជ្រុលនិយមមួយចំនួន ដែលគិតថាប្រទេសទាំងនោះខ្សោយជាងខ្លួន។ ជាមួយគ្នានេះអ្នកជំនាញបានចាត់ទុកការឈ្លានពានរបស់ថៃមកលើកម្ពុជា គឺជាទង្វើរបស់ក្រុមជ្រុលនិយមថៃមួយចំនួន ដែលមានបំណងចង់បង្ហាញពីស្មារតីជាតិនិយមហើយយកកម្ពុជាធ្វើជាឧបករណ៍ក្នុងកិច្ចការនយោបាយរបស់ពួកគេ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ប្រទេសថៃមានចេតនាឈ្លានពានលើកម្ពុជាជាង១០០ឆ្នាំមកហើយ ពោលគឺតាំងពីឆ្នាំ១៩០៤ មកម្លេះ ទោះបីជាភាគីទាំងពីរធ្លាប់ឆ្លងកាត់ការប៉ះទង្គិចគ្នា និងធ្លាប់បានចុះសន្ធិសញ្ញាជាមួយគ្នាជាច្រើនយ៉ាងណាក្ដី។ ជាការកត់សម្គាល់របស់អ្នកជំនាញរូបនេះ ការណ៍ដែលថៃតែងបង្ហាញភាពគឃ្លើន រំលោភបំពាន និងមិនគោរពគោលការណ៍អន្តរជាតិជាមួយកម្ពុជា គឺដោយសារថៃគិតថាកម្ពុជាខ្សោយជាងខ្លួន ហើយក្រុមជ្រុលនិយមរបស់ថៃ ក៏បានធ្វើទង្វើនេះដាក់ប្រទេសក្បែររបស់ខ្លួនផ្សេងទៀតផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះលោកបណ្ឌិត មាស នី អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គមកត់សម្គាល់ឃើញថា ស្ថានភាពនយោបាយក្នុងប្រទេសថៃបានបង្កក្ដីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងមកលើកម្ពុជា ដោយសារតែមានក្រុមជ្រុលនិយមថៃមួយចំនួនកំពុងបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនជាមួយសំឡេងប្រឆាំងទៅលើរដ្ឋាភិបាលថៃ ដែលអាចបង្កជាសង្គ្រាមហើយរាលដាលមកលើកម្ពុជា។ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ អ្នកជំនាញរូបនេះយល់ឃើញថា កម្ពុជាត្រូវបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នឱ្យបានខ្ពស់ និងបង្កើនការពង្រឹងវិស័យយោធា ព្រោះថៃអាចឈ្លានពានមកលើកម្ពុជាគ្រប់ពេលវេលា។ លោកបណ្ឌិតបានបន្ថែមថា បើក្រឡេកទៅមើលប្រវិត្តសាស្រ្តវិញ ប្រទេសថៃតែងមានគំនិតវាទីមកលើទឹកដីខ្មែរតាំងពីសម័យអតីតកាលមកម្ល៉េះ។
គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ទាហានថៃបានឆ្មក់ចូលបាញ់ទាហានខ្មែរនៅតំបន់មុំ៣ នៅស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ បណ្តាលឱ្យទាហានខ្មែរម្នាក់ពលីជីវិត ដែលធ្វើឱ្យជម្លោះព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដែលបានស្ងប់ស្ងាត់អស់រយៈពេលជាយូរឡើងកម្តៅជាថ្មី។ ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះព្រំដែនជាមួយថៃនេះសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជាបានអះអាងថា កម្ពុជានឹងយកបញ្ហានេះប្តឹងទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះដ៏រ៉ាំរ៉ៃនេះ បើទោះបីភាគីថៃមិនឯកភាពជាមួយកម្ពុជាក្នុងការយកបញ្ហានេះទៅដោះស្រាយនៅតុលាការនេះក៏ដោយ។
បើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់វេបសាយជាតិ cambodia.gov.kh ប្រាសាទតាក្របីជាស្ថាបត្យកម្មខ្មែរដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើងនៅចន្លោះសតវត្សទី១១ដល់ទី១៣ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះឥសូ ដូចគ្នាទៅនឹងប្រាសាទព្រះវិហារ ប្រាសាទតាមាន់ធំ និងប្រាសាទតាមាន់តូចដែរ៕
អត្ថបទដោយ៖ ជា ម៉ារ៉ា