លោកបណ្ឌិត ជ័យ តិច អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច កត់សម្គាល់ឃើញថា ភាគីថៃ តែងតែបង្កើតបញ្ហារករឿងកម្ពុជា ជាបន្តបន្ទាប់ និងបានចាត់ទុកករណីទាហានថៃ ជាន់មីននាពេលថ្មីៗគ្រាន់តែជាលេស ដើម្បីព្យួរការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព និងពន្យារពេលដោះលែងទាហានកម្ពុជាទាំង១៨នាក់ ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ។ បើតាមអ្នកជំនាញរូបនេះ ភាគីថៃមិនអាចព្យួរ ឬលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនេះដោយឯកតោភាគីបាននោះទេ ព្រោះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមានចុះហត្ថលេខាដោយសមភាគីកម្ពុជា ថៃ និងមានការចុះហត្ថលេខាជាសាក្សីពីប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងនាយករដ្ឋមន្រ្តីម៉ាឡេស៊ី ជាប្រធានប្ដូរវេនអាស៊ាន។ សម្រាប់អ្នកជំនាញរូបនេះ ការព្យួរកិច្ចព្រមព្រៀងនេះវាបង្ហាញមហិច្ឆតារបស់ថៃ ក្នុងការចង់ឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា និងចង់បានប្រជាប្រិយភាពពីក្រុមជាតិនិយមជ្រុល ដើម្បីទទួលបានសំឡេងគាំទ្រច្រើនក្នុងការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ។
ជុំវិញបញ្ហានេះដែរ លោកបណ្ឌិត មាស នី អ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គមកត់សម្គាល់ឃើញថា ភាគីថៃ ទំនងមិនចង់មានសន្តិភាពជាមួយកម្ពុជា នោះទេ ហើយការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនៅទីក្រុងគូឡាឡាំពួ នាពេលកន្លងមក គ្រាន់តែដើម្បីគេចពីសម្ពាធ និងដើម្បីផ្គាប់ចិត្តលោក ដូណាល់ ត្រាំ តែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកជំនាញរូបនេះជឿជាក់ថា ភាគីថៃនឹងនៅតែបន្តញុះញង់ក្រោមរូបភាពផ្សេង ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាអាចចាកចេញពីកាតព្វកិច្ច នៃកិច្ចព្រមព្រៀង និងបំបែកបំបាក់សាមគ្គីខ្មែរ និងបង្កឱ្យមានការផ្ទុះអាវុធជាថ្មី។ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពនេះ លោកបណ្ឌិត មាស នី យល់ថា កម្ពុជា ត្រូវជូនដំណឹងទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីបង្ការការផ្ទុះអាវុធជាថ្មី ដែលអាចបង្កឡើងដោយភាគីថៃ។
ជាមួយគ្នានេះលោកមេធាវី សុខ សំអឿន ប្រធានក្រុមអ្នកច្បាប់ និងជាទីប្រឹក្សាអមរិន្ទយល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពដែលកម្ពុជា និងថៃ បានចុះហត្ថលេខារួមគ្នា ដោយមានអាម៉េរិក និងម៉ាឡេស៊ី ធ្វើជាសាក្សីនេះ បានក្លាយជាច្បាប់អន្តរជាតិ។ ដូច្នេះប្រសិនបើមានភាគីមួយក្បត់ គឺស្មើនឹងមិនគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែការបំពាននេះមិនមានការរងបទព្រហ្មទណ្ឌណាមួយដូចច្បាប់ក្នុងស្រុកនោះទេ គ្រាន់តែបង្ហាញទៅពិភពលោកថា ភាគីដែលបំពាន គឺមិនមានសីលធម៌ និងមិនគួរឱ្យប្រទេសដទៃរាប់អានតែប៉ុណ្ណោះ ហើយជាផលវិបាក អាចនាំឱ្យប្រទេសលើសកលលោកឈប់ទាក់ទង ឬអាចផ្តាច់ចំណងការទូតជាដើម។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោកមេធាវី សុខ សំអឿន ដែលបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការចាកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពរបស់ថៃអាចធ្វើឱ្យលោក ដូណាល់ ត្រាំ មានប្រតិកម្ម និងឈានដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មលើប្រទេសថៃ។ តែយ៉ាងណា នៅក្នុងស្ថានភាពនេះ អ្នកជំនាញច្បាប់រូបនេះ លើកឡើងថា កម្ពុជាត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នដោយពង្រឹងជំហររបស់ខ្លួនឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន។
គួរបញ្ជាក់ថា នៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រុមប្រឹក្សាសន្ដិសុខជាតិថៃ ដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក អានុទីន ឆានវីរៈគុល និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានសម្រេចអនុម័តព្យួរសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមស្ដីពីសន្ដិភាពកម្ពុជា-ថៃ និងអនុញ្ញាតឱ្យមានប្រតិបត្តិការយោធា ដោយភាគីថៃ ជំរុញឱ្យកម្ពុជា ទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះឧប្បត្តិហេតុទាហានថៃ ដើរជាន់មីនផ្ទុះ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែវិច្ឆិកា។ នេះបើយោងតាមកាសែតក្នុងស្រុកថៃ The Nation៕
អត្ថបទ៖ បូ ដូឡា,រូបភាព ឯកសារ
